امشب بر حسب اتفاق آخرین آیه ای که در دوره ختم قرآن ، نوبت امشب بود که تفسیر کنم این آیه بود:

 

وَاتَّقُوا فِتْنَةً لَا تُصِیبَنَّ الَّذِینَ ظَلَمُوا مِنْکُمْ خَآصَّةً ۖ وَاعْلَمُوٓا أَنَّ اللَّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ ... و از عذابی [که نتیجه گناهان گوناگون است‌] بپرهیزید، [عذابی‌] که فقط به ستمکاران از شما نمی‌رسد [بلکه وقتی نازل شود، همه را فرا می‌گیرد، ستمکاران را به خاطر ستم و اهل ایمان را به سبب اختلاف و نزاع و ترک امر به معروف و نهی از منکر] و بدانید که خدا سخت کیفر است. انفال 25

 

عذاب مگر شاخ و دم دارد؟ قم و غیر قم دارد؟ کجا نوشته چون قم هستی قهر الهی شاملت‌ نمی شود؟  حالا که بحثش شد کمی در مورد روایات امنیت قم بنویسم. برای فهم این دسته روایات روایات دیگر را می گذارم و البته در ذهن خود تاریخ را در نظر داشته باشید نه واقعه ای که اکنون در آن محقق شده است (بحث بیماری کرونا). چون در مورد کنونی امکان خطا در فهم زیاد است ولی در مورد تاریخ خیر.

 

ضمنا در مورد اینکه اصلا قوم پیامبر اسلام عذاب می شوند و یا نه؟ یا اینکه اصلا شیوه عذاب چطور است؟ بحث زیاد است. حتی ممکن است برداشته شدن لذت مناجات با خداوند نوعی عذاب باشد!!! بهر صورت خداوند می فرماید: وَمَا کَانَ اللَّهُ لِیُعَذِّبَهُمْ وَأَنْتَ فِیهِمْ ۚ وَمَا کَانَ اللَّهُ مُعَذِّبَهُمْ وَهُمْ یَسْتَغْفِرُونَ ؛ ولی (ای پیامبر!) تا تو در میان آنها هستی، خداوند آنها را مجازات نخواهد کرد؛ و (نیز) تا استغفار می‌کنند، خدا عذابشان نمی‌کند.

 

روایتی ذیل آیه شریفه است که پیامبر خود را استغفار کننده برای گناهان امت خود شمرده است و این خود سببی برای رفع و دفع بلایا از امت است. از طرفی سنن الهی اجتناب ناپذیری هم وجود دارد. آیات ابتدایی سوره اسری و هشدار خداوند به بنی اسرائیل درس خوبی برای امت پیامبر است. (ر.ک: دیدگاه علامه طباطبایی در المیزان)

 

در قسمتی از این آیات شریف می خوانیم: عَسَىٰ رَبُّکُمْ أَنْ یَرْحَمَکُمْ ۚ وَإِنْ عُدْتُمْ عُدْنَا . امید است که پروردگارتان [در صورتی که توبه کنید] به شما رحم کند و اگر به طغیان و فساد برگردید، ما هم [به کیفر شدید و عذاب سخت] بازگردیم ...

 

ما در این نوشتار نمیخواهیم تطبیقی بدهیم، یا وضعیت موجود را عذاب بدانیم! یا قصد نکوهش یا سرزنش شخص یا گروهی را داشته باشیم بلکه توضیحی مقدمه ای را در مورد عذاب و قهر الهی مطرح کردیم تا آماده بررسی روایات قم شویم.