بسم الله الرحمن الرحیم
ظهور صغری
{مقدمه}
معنای ظهور صغری: فرضیه یا نظریه ظهور صغری بیان میکند همانطور که برای غیبت امام زمان دو زمان است یعنی غیبت صغری و کبری، برای ظهور هم به همین نحو ظهور صغری و کبری خواهیم داشت.
بنابر گفته محقق ارجمند حجت الاسلام رسول جعفریان: مساله ظهور صغری را دو گروه مطرح کرده اند، کلام ایشان در این زمینه چنین است:
دو گروه آن (مساله ظهور صغری) را طرح کرده‌اند. نخست دسته‌ای بدون توجه به انقلاب، بر این باورند که ظهور در حال وقوع است و شواهدی بر آن اقامه کرده نام آن را ظهور صغری نهاده‌اند. دسته دوم، ضمن این که از نظر زمانی متأخر از گروه اول بوده و این نظریه را که هیچ سابقه ای در باورهای مهدویت گرایانه شیعه ندارد، از دسته اول گرفته‌اند، آن را در ارتباط با انقلاب مطرح کرده، آن را مقدمه ظهور یا به عبارت خودشان ظهور صغری می‌نامند. آنچه در پی می‌آید اشاره به آن است که چه کسی این نظریه را مطرح کرده است. (yon.ir/KIg7G)
{ریشه تاریخی این گفتار}
اصطلاحی که از قدیم شیعه آن را از روایت های اهل بیت بدست آورده بود اصطلاح غیبت صغری و کبری بود؛ این اصطلاح چیزی نبود که منشا روایی نداشته باشد بلکه علما آن را از برخی روایات استفاده کرده بودند به عنوان مثال به این روایت توجه کنید (الکافی ج1 ص 340): امام صادق علیه السلام فرمودند: «لِلْقَائِمِ غَیْبَتَانِ إِحْدَاهُمَا قَصِیرَةٌ وَ الْأُخْرَى طَوِیلَة ... الخ» یعنی برای قائم عج الله فرجه دو غیبت خواهد بود یکی کوتاه و دیگری طولانی... در این روایت و روایات مشابه بوضوح مساله غیبت صغری و کبری مطرح شده بنابر این نمی توان آن را ساخته و جعل دانست چرا که مثلا همین روایت برای زمان امام صادق علیه السلام و مدتها قبل از تولد امام زمان عج الله فرجه است.
اما اینکه در دوران معاصر چه کسی این مطلب را به صورت یک تئوری مطرح کرد و گسترش داد و در پی اثبات آن بر آمد شخصی است بنام آقای سید حسن ابطحی (متولد 1314ش) بود که وی در کتاب پرواز روح که شرحی بر زندگی استادش ملا آقا جان زنجانی است این را بیان کرد و خود نیز صریحا نوشت:
«شاید من به عنوان اوّلین کسى که «ظهور صغرى» را در کتاب «پرواز روح» از قول استاد اخلاقم مرحوم «حاج ملاّ آقاجان» مطرح کردهام، مورد حملهى بعضى از جهّال قرار بگیرم و شاید هم حقّ با آنها باشد، چون در کتب روایات و اخبار حرفى از آن به میان نیامده، ولی: چیزى که عیان است چه حاجت به بیان است»
به هر صورت ابراز این مسائل و مباحث مشابه آن سبب شد تا وی دو بار دستگیر شده و مورد جویی قرار گیرد. این شرح حال مبدع این تئوری که خود نیز معترف است حرفی زده که در روایات اشاره ای به آن ندارد.
{دلیل این گروه}
نکته ای که متسمسک برخی برای دامن زدن به این مساله بود این استحسان عقلی بود که نمی شود خدا امر مهمی مثل ظهور را بدون مقدمه و ناگهانی به وجود آورد بلکه نیاز به مقدمه دارد که همان ظهور صغراست. مثل خورشید که قبل از طلوع کم کم وارد فجر شده و سپس نور خود را نمایان می سازد.
صرف نظر از این گفتار، روایاتی وجود دارد که می توان این ادعا را رد کند. مثلا شیخ صدوق در کتاب کمال الدین روایتی را از امام هشتم ذکر میکند که فرمودند: (کمال ج2 ص 373) : «أَمَّا مَتَى فَإِخْبَارٌ عَنِ الْوَقْتِ فَقَدْ حَدَّثَنِی أَبِی عَنْ أَبِیهِ عَنْ آبَائِهِ ع أَنَّ النَّبِیَّ ص قِیلَ لَهُ یَا رَسُولَ اللَّهِ مَتَى یَخْرُجُ الْقَائِمُ مِنْ ذُرِّیَّتِکَ فَقَالَ ع مَثَلُهُ مَثَلُ السَّاعَةِ الَّتِی لا یُجَلِّیها لِوَقْتِها إِلَّا هُوَ ثَقُلَتْ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ لا تَأْتِیکُمْ إِلَّا بَغْتَةً.» یعنی: اینکه امام زمان کی ظهور می کند پس (بیان آن و تعیینش) بیان زمان برای ظهور است و پدرانم از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم روایت کرده اند که گفته شد: ای رسول خدا قائم از نسل تو چه زمانی قیام میکند؟ پس فرمود: مثل قائم مثل قیامت است که جز خداوند آن را آشکار نکند، بر آسمانها و زمین سنگین باشد و جز به صورت ناگهانی دفعة به سوی شما نخواهد آمد. برای پی جویی مفصل تر مساله می توانید به لینک زیر مراجعه کنید: (yon.ir/tPHTW)
بنابر
این اگرچه ظهور علائم و نشانه هایی دارد اما اینطور نیست که نشود به صورت ناگهانی
رخ دهد و لذا همیشه حتی روز های هفته و ساعات مختلف باید منتظر بود و امید داشت که
ممکن است ظهور واقع شود.
